Thursday, October 22, 2009

Νέα εθνική προσπάθεια : πιάνοντας το νήμα από την αρχή

Του Πασχάλη Αγανίδη *

Η απροσδόκητη (;) δημοσιονομική κατάσταση (διπλάσιο έλλειμμα από το αναμενόμενο) και η έντονη δυσαρέσκεια - οργή των ευρωπαίων εταίρων στο Εcofin και στο Eurogroup για την αναξιοπιστία των οικονομικών στοιχείων αποτυπώνουν ένα εκρηκτικό «διπλό έλλειμμα»: δημοσιονομικό έλλειμμα και έλλειμμα εμπιστοσύνης.

Το διπλό έλλειμμα διαμορφώνει μία εξόχως κρίσιμη κατάσταση, ώστε να μπορεί να διατυπώνεται πλέον βάσιμα (και μάλλον όχι υπερβολικά) ο ισχυρισμός ότι διακυβεύεται η θέση της χώρας στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση. Δεν είναι τόσο το εύρος του δημοσιονομικού ελλείμματος που προσδίδει στοιχεία εγκυρότητας και ισχύος σ' αυτόν τον ισχυρισμό (άλλωστε ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός παρατηρείται και σε άλλα κράτη-μέλη), όσο κυρίως η επίμονη αναξιοπιστία και ανευθυνότητα έναντι των ευρωπαίων εταίρων και η εμμονή στην αποφυγή προώθησης διαρθρωτικών μέτρων και παρεμβάσεων που θα βελτιώσουν μεσο-μακροπρόθεσμα τα δημόσια οικονομικά.

Οι θεσμικές και διαρθρωτικές παρεμβάσεις πρέπει να είναι άμεσες και τολμηρές για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης με την Ε.Ε αλλά -κυρίως- για τη διόρθωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών και τη διαμόρφωση προϋποθέσεων για οικονομική ανάκαμψη. Άλλωστε, η εφικτότητα της πολιτικής δέσμευσης σε μία δέσμη μεταρρυθμιστικών πρωτοβουλιών είναι περισσότερο ισχυρή από άλλοτε, διότι σ' αυτή την άσχημη οικονομική συγκυρία το κόστος της αδράνειας και της διατήρησης του status quo είναι πολύ μεγαλύτερο από το κόστος της μεταρρύθμισης και της ανατροπής του. Επιπρόσθετα, η πολιτική συγκυρία και το υψηλό απόθεμα πολιτικού κεφαλαίου και εμπιστοσύνης του ΠΑ.ΣΟ.Κ διευθύνουν τα περιθώρια για μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες. Ωστόσο, το ποιες μεταρρυθμίσεις και γιατί, το πότε και το πώς των μεταρρυθμίσεων παραμένουν τα μεγάλα ζητούμενα.

Η τραγική οικονομική κατάσταση και η πρωτοφανής έλλειψη αξιοπιστίας της χώρας θέτουν άμεσα στη δημόσια πολιτική agenda ορισμένα εξαιρετικά κρίσιμα θέματα, όπως η αποδέσμευση της στατιστικής υπηρεσίας από τον πολιτικό έλεγχο (ανεξαρτητοποίηση), ή άμεση εφαρμογή ενός νέου δημόσιου μάνατζμεντ για την κατάρτιση και τον έλεγχο του προϋπολογισμού στη βάση της αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας των δαπανών και της ανακατεύθυνσής τους από την κατανάλωση στην επένδυση, η ανασυγκρότηση των φοροεισπρακτικών μηχανισμών και η είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών, η μείωση της σπατάλης του Δημοσίου κ.α.

Ωστόσο, ένα σοβαρό, φιλόδοξο και αποτελεσματικό πλαίσιο διαρθρωτικών αλλαγών και πρωτοβουλιών για την αποκατάσταση της δημοσιονομικής ισορροπίας πρέπει να εστιάσει στον μεγάλο δημοσιονομικό βραχνά: στο αναποτελεσματικό, άδικο και διάτρητο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Οι κακές οικονομικές επιδόσεις, οι πιέσεις του διεθνούς ανταγωνισμού, η παραγωγική στασιμότητα και η αναιμική αύξηση των πραγματικών μισθών, το τραγικά χαμηλό ποσοστό απασχόλησης και η υψηλή ανεργία, οι αλλαγές στη δομή της απασχόλησης, τα διαφορετικά οικογενειακά πρότυπα και η δημογραφική γήρανση επιβεβαιώνουν ότι οι βασικοί πυλώνες στήριξης του παραδοσιακού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης (PAYGΟ) έχουν καταρρεύσει. Επίσης, τα υψηλά ποσοστά φτώχειας και οι μεγάλες ανισότητες μεταξύ των ηλικιωμένων, το υψηλό μη μισθολογικό κόστος και οι χαμηλές συντάξεις, η εξόφθαλμη προνομιακή μεταχείριση ορισμένων κοινωνικών ομάδων εις βάρος άλλων και η διαχρονική μετάθεση των κοινωνικοασφαλιστικών βαρών στις επερχόμενες γενιές δηλώνουν την αναποτελεσματικότητα και τις αδικίες του υπάρχοντος συστήματος, καθώς και την αναγκαιότητα της μεταρρύθμισής του.

Το σημείο είναι κομβικό και η κατάσταση εξαιρετικά κρίσιμη. Η νέα εθνική προσπάθεια για οικονομική ανάκαμψη και διασφάλιση των «κοινοτικών κεκτημένων» περνά μέσα από μεγάλες αλλαγές στο θεσμικό και κοινωνικοοικονομικό σύστημα. Χρειάζονται νέες, καινοτόμες μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες για τη βελτίωση των δημοσιονομικών μεγεθών, την οικονομική ανάπτυξη και τη διασφάλιση των στόχων της κοινωνικής και διαγενεακής δικαιοσύνης.

* Ο Πασχάλης Αγανίδης είναι μέλος της G700, και διαχειριστής του: e-homosapiens.blogspot.com

8 comments:

  1. Πάλι γενικολογίες.

    Στο μεταξύ η ελληνική οικονομία υποβαθμίστηκε απ' τον διεθνή οίκο Fitch (και άργησε).

    http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathremote_1_22/10/2009_303777

    Βασικά η Ελλάδα έπρεπε να μειώσει τα ελλείμματα μέσω της μείωσης των κρατικών δαπανών όταν οι καιροί ήταν καλοί. Τώρα που οι καιροί δεν είναι καλοί, αναγκαστικά κάποια στιγμή θα μειώσει τις δαπάνες (δηλαδή θα μειώσει το κράτος), αλλα αυτό θα ρίξει περισσότερο την οικονομία σε ύφεση (θα ανέβει αναγκαστικά η ανεργία, θα μειωθεί αναγκαστικά η κατανάλωση) με οτι αυτο συνεπάγεται.

    'Οταν έπρεπε να μειώσει το κράτος ωστέ να δημιουργηθεί ένας υγιής και δυνατός ιδιωτικός τομέας δεν το έκανε. Γιατί οι πολιτικοί προτίμησαν να διατηρήσουν το πελατειακό δημόσιο για να παίρνουν ψήφους. Ξαναλέω, τη μεγαλύτερη ευθύνη γι' αυτό την έχει το ΠΑΣΟΚ, που κυβέρνησε τα 22 απ' τα τελευταία 30 χρόνια. Το ΠΑΣΟΚ δημιούργησε τη σύγχρονη ελληνική παθογένεια του τερατώδους δημοσίου, της διαφθοράς και της απαράδεκτης συμπεριφοράς των δημοσίων υπαλλήλων.

    'Ολα εδώ πληρώνονται όμως.

    Και κάτι τελευταίο. Λέει το άρθρο οτι "ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός παρατηρείται και σε άλλα κράτη-μέλη". Ναι, αλλα τα άλλα κράτη μέλη δεν έχουν το τεράστιο δημόσιο χρέος της Ελλάδας (με εξαίρεση την Ιταλία).

    ReplyDelete
  2. Το άρθρο στρέφεται προς στην πραγματικότητα, αποστασιοποιείται από επικοινωνιακές πολιτικές.

    Η καταγραφή με ορθολογικό τρόπο και εξετάζοντας τους συσχετισμούς των δυνάμεων, (σχέση ελλάδας- Ε.Ε.) δεν είναι μια θεωρητική αόριστη προσέγγισση αλλά μια περιγραφική επισημάνση των σημείων που πρέπει να έχουμε κατά νου, ώστε να μην συνεχίσουμε να λαϊκίζουμε.

    Σωστή η ανάλυση της υπάρχουσας κατάστασης και η έμμεση προτροπή για υπευθυνότητα.
    Καλό Σ/Κ.

    ReplyDelete
  3. ο ΓΑΠ και ο Κέρβερος.

    "Νέα εθνική προσπάθεια : πιάνοντας το νήμα από την αρχή"

    Μια πολύ καλή Αρχή έγινε με την απόφαση να λύσουν με δυναμικό τρόπο το άγος των stage.Δεν πέρασε η ιδεολογία Αυτιά-Μητρόπουλου που πήγε να σερβίρει ο Λοβέρδος επικαλούμενους διάφορους νομικισμούς.
    «Zwei Professoren(Λοβερδος+Μητροπουλος) Vaterland verloren» (Otto Bismark). (Δύο Καθηγητές Πανεπιστημίου και η πατρίδα καταστράφηκε).
    Ευτυχώς ο Πάγκαλος αγρυπνεί σαν Κέρβερος.

    ReplyDelete
  4. Αυτό το πόστ είναι κάτι σαν κολλάζ άρθρων εφημερίδων

    Που είναι οι εποχές που κάποιοι υποστήριζαν ότι η Γερμανία έπρεπε να σηκώσει το βάρος των υπόλοιπων χωρών της ΕΕ ?

    Τώρα έγινε "κρίσιμο" το θέμα της ανεξαρτητοποίησης της ΕΣΥΕ ?
    (Σας θυμίζω ότι επί 3 βδομάδες προσπαθούσα να πάρω στοιχεία για το χρεος από το 1980 και μετά και ..πάπαλα)

    Το πόστ αυτό βλέπει τελείως επιφανειακά το ζήτημα-

    Υπάρχουν 2 κρίσιμα στοιχεία γιά τα οποία προς το παρόν δεν έχει ακουστεί λέξη (επί της ουσίας)
    1- περικοπή της δημόσιας σπατάλης
    2-διάρθρωση του παραγωγικού ιστού της ελληνικής οικονομίας

    Η κυβέρνηση γιά να πετύχει αρκεί να περιορίσει τα έξοδα- τα έσοδα έχουν φτάσει σε σημείο που δύσκολα αυξάνονται.
    Είναι χίμαιρα να νομίσει κάποιος ότι αύριο κιόλας θα αυξηθούν οι εισπράξεις απο φόρους (ληξιπρόθεσμους ή μη), ΦΠΑ κτλ
    Αντίθετα- λόγω ζημιών φέτος και του χρόνου θα υπάρχουν επιστροφές προκαταβεβλημένων ποσών

    Αυτό που μπορεί άμεσα να φέρει αποτέλεσμα είναι η περικοπή εξόδων.
    Ας περιμένουμε τον προυπολογισμό γιά να κρίνουμε. Αν υπάρξει -30% στους προυπολογισμούς των υπουργείων θα είναι βήμα θετικό.

    2- πέρα και πάνω από χρέος κτλ το κυρίαρχο ζήτημα είναι τι παράγει η οικονομία μας.
    Η Ιταλία πχ έχει βαριά βιομηχανία, τουρισμό, υπηρεσίες κτλ
    Εμείς ? Τουρισμό, δηλαδή ασταθή έσοδα και μικρομεταποίηση (γιά εσωτερική κατανάλωση)

    Αυτό λοιπόν σημαίνει ότι δεν έχουμε τα όπλα να μειώσουμε το χρέος με επιθετικότητα αλλά μόνο με σφίξιμο του ζωναριού και ξεπουλώντας ότι απέμεινε

    Κανείς δεν λέει τη μαγική λέξη "παραγωγικότητα"

    Όταν η κυβέρνηση εξαγγέλει αυξήσεις των ΔΥ 2% με πληθωρισμό 0.8% αντί να παγώσει τους μισθούς τους για 4 χρόνια (κι όποιος δεν γουστάρει να πάει στον ιδιωτικό τομέα) αντε μετά να κάνεις οικονομία.

    Απο το κόστος του Δημοσίου κ.Παπακωνσταντίνου πόσο % είναι η μισθοδοσία ?

    Και πολλά άλλα.........

    ReplyDelete
  5. Μια ομάδα πλούσιων Γερμανών ζητάει... υψηλότερους φόρους στους πλουσίους!

    http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/germany/6408695/Rich-Germans-launch-internet-petition-calling-for-higher-taxes.html


    Έπρεπε να μάθω Γερμανικά και Κινέζικα για να μιλάω στα μελλοντικά αφεντικά μου.

    ReplyDelete
  6. Jim Slip,Ser,Lefteris

    Το "πελατειακό σύστημα" δεν αντιμετωπίζεται με μεμψιμοιρείες.Απο τέτοιες κλαψουριές είμαστε χορτάτοι.Tέτοιο κασσανδρισμό ρε παλληκαράκια θα τον ζήλευε και η ίδια η Κασσάνδρα.

    ReplyDelete
  7. @libertarian
    +
    Το "πελατειακό σύστημα" δεν αντιμετωπίζεται με μεμψιμοιρείες.Απο τέτοιες κλαψουριές είμαστε χορτάτοι.Tέτοιο κασσανδρισμό ρε παλληκαράκια θα τον ζήλευε και η ίδια η Κασσάνδρα.
    +

    Γίνε πιό αναλυτικός διότι, σε ότι με αφορά, δεν καταλαβαίνω τι θέλεις να πεις

    ReplyDelete
  8. Jim Slip said...

    Ξαναλέω, τη μεγαλύτερη ευθύνη γι' αυτό την έχει το ΠΑΣΟΚ, που κυβέρνησε τα 22 απ' τα τελευταία 30 χρόνια. Το ΠΑΣΟΚ δημιούργησε τη σύγχρονη ελληνική παθογένεια του τερατώδους δημοσίου, της διαφθοράς και της απαράδεκτης συμπεριφοράς των δημοσίων υπαλλήλων.

    'Ολα εδώ πληρώνονται όμως.


    Καλά ρε φίλε, πλήρωσε κανείς πασοκος Δημόσιος Υπάλληλος τίποτα?

    Μήπως έδιωξε το ΠΑΣΟΚ κανέναν μόνιμο αργόσχολο απο το δημόσιο και δεν τ άκουσα?

    Τι "όλα εδώ πληρώνονται" και μαλακίες? Μηπως θα πληρώσουν οι βολεμένοι του 81 τίποτα?

    Άλλα είναι τα κορόϊδα στην Ελλάδα, αλλα αντί να ξυπνήσουν και να βγουν στους δρόμους να ανοίξουν κανα κεφάλι, δέχονται να στήνουν κώλο επειδή ΔΕΝ είναι δημόσιοι υπάλληλοι (θεωρουνται δηλαδή άχρηστοι, δεν πέρασαν στον ΑΣΕΠ, άρα πρέπει λέει να δουλεύουν για να πληρώνουν τους εν παραδείσω βολεμένους).

    Πιο ηλίθιος / άχρηστος λαός δεν πρέπει να υπάρχει πάνω σε αυτόν τον πλανήτη. ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΙΑ έχει γίνει πλέον αυτό το σύστημα (ΑΣΕΠ, Δημόσιο ή θάνατος και τα συναφή).
    Αντε να ρωτάμε και τους τουρίστες: Στην χώρα σας σπουδάζουν τα παιδιά σας με φιλοδοξία να γίνουν Δημόσιοι υπάλληλοι και να αράξουν να τους πληρώνουν οι άλλοι?

    Εδώ 10 εκατομμύρια ηλίθιοι έχουν μπει στο τρυπάκι και φαγώνονται αναμεταξύ τους για το ποιος θα μπεί στο δημόσιο να παρασιτεί εις βάρος των υπολοίπων. Αν δεν μπουν, ειναι τόσο βλαμένοι που θα κάτσουν να πεθάνουν θεωρώντας ότι είναι άχρηστοι οι ίδιοι!

    Δεν τους ενοχλεί το γεγονός ότι ΟΛΟΙ οι Δημόσιοι Ξύστες ΔΕΝ δουλεύουν και χρυσοπληρώνονται για να κάθονται. Τους ενοχλεί το ΠΟΙΟΣ θα μπει να τα ξύνει!

    Δηλαδή σώνει και καλά, ΠΡΕΠΕΙ ο έχων τα προσόντα (αξιοκρατία και καλά) να ΜΗΝ δουλεύει, αλλα να κάθεται να τον πληρώνουν οι άλλοι!

    Ε είστε όλοι οι κάτοικοι αυτής της χώρας ΗΛΙΘΙΟΙ στην τελική ή δεν είστε?
    ΑΠΟΔΕΔΕΙΓΜΕΝΑ είστε! Γιατι αν είχατε έστω και ίχνος λογικής, θα καταλαβαίνατε οτι ο δημόσιος τεμπέλης ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ να αμείβεται καλύτερα απο έναν αντίστοιχο Ιδιωτικό Υπάλληλο, ουτε να έχει μονιμότητες, εφάπαξ και άλλα Ελληνικά παλαβά!

    Αλλα τι κάθομαι και μιλάω σε τούβλα. Αντε και με 19,8 απολυτήριο, proficiency, ECDL και παππού στην Εθνική αντίσταση για σκουπιδιάρηδες αξιοκρατικά μεσω ΑΣΕΠ! Υπερήφανε Έλληνα μαλάκα!

    ReplyDelete